Barrie Stevens: ‘Amsterdam heeft mij met open armen ontvangen’

I’m an Artist is de allereerste solovoorstelling van de 77-jarige Barrie Stevens. Zingend en dansend vertelt de energieke Britse Amsterdammer hierin zijn opmerkelijke levensverhaal.

Wat heeft Barrie Stevens met Amsterdam?

‘Amsterdam heeft mij de mogelijkheid gegeven om te doen wat ik wilde doen. In 1962 kwam ik naar Nederland om auditie te doen voor de Snip & Snap Revue. Toen ik werd aangenomen, ben ik in Amsterdam gaan wonen en daar ben ik – op twee jaren in Londen na – altijd gebleven. Amsterdam heeft mij met open armen ontvangen en ik heb er kansen gehad die ik in Engeland waarschijnlijk nooit zou hebben gekregen. Van de Leidsegracht tot de Rapenburgerstraat, de Tweede Schinkelstraat, de Prinsengracht en het Singel: ik heb op meerdere plekken in de stad gewoond. Ik raakte heel erg gesteld op de cultuur, de vrije en ongecompliceerde mentaliteit van Amsterdam en de Hollandse nuchterheid. En dan heb ik het over het Amsterdam van toen, hè? In de loop der jaren is onze vrijheid en tolerantie verminderd. Zeker na de moord op Peter R. de Vries heb ik het gevoel dat er veel is beschadigd.’

Op je 18e kwam je naar Nederland, maar ben jij altijd een English gentleman gebleven?

‘Op mijn accent na kan ik niet zeggen dat ik een uitgesproken Engelsman ben. Toch denk ik wel dat ik ‘an Englishman in Amsterdam’ ben. Ik leef hier, ik woon op een fantastische plek en ik ga mee met de flow in de zin van dat ik ook accepteer dat er dingen zijn die mij minder goed bevallen. Ver-Amsterdamst ben ik zeker, maar ik houd ook van mijn geboorteland en van Londen. Wie het leukste koningshuis heeft? Nederland! Het Britse koningshuis is een neverending story, daar is werkelijk nooit rust in de tent. Ik vrees dat de chaos compleet wordt zodra Elizabeth niet meer op de troon zit.’

Hoe is het om nu een 77-jarige ‘artist’ te zijn?

‘Allereerst: wie beweert dat het leuk is om ouder te worden, is helemaal gek. Maar je kan het niet tegenhouden en de jaren vliegen hoe dan ook snel voorbij. Toch ben ik niet iemand die bij de pakken neer gaat zitten. Juist toen de coronapandemie een feit was, heb ik geprobeerd om mezelf opnieuw uit te vinden. ‘Wat zijn de dingen die je nooit hebt gedaan en – in alle redelijkheid en eerlijkheid naar jezelf toe – nog zou kúnnen doen?’, vroeg ik aan mezelf. ‘Een mooie, kwetsbare solovoorstelling waarin mijn hele leven aan bod komt’, was het antwoord.’

Waarom eigenlijk nu pas je eerste solovoorstelling?

‘Ik was er eerder nooit klaar voor, maar nu durf ik het. Geloof het of niet, maar voordat het doek opgaat giert de angst door mijn lijf. Die angst komt voort uit onzekerheid. Ken ik de tekst, heb ik de dansjes onthouden, weet ik de regie-aanwijzingen nog, houd ik de aandacht vast en is het wel boeiend genoeg voor de mensen in de zaal? Van die vragen die altijd door mijn hoofd spoken en mezelf altijd in de weg zitten. Bovendien ben ik bang om fouten te maken en ben ik onuitstaanbaar voor mezelf als dat ook daadwerkelijk gebeurt. En tóch is de uitdaging en het gevoel van een mooie voorstelling in één woord fenomenaal. Dat heeft mij over de streep getrokken om het aan te durven.’

Lees ook: Wendy van Dijk ‘Als het even kan, ben ik in Zandvoort te vinden’

Er zijn tegenwoordig een hoop mensen die zichzelf ‘artiest’ noemen, maar wanneer ben je dat eigenlijk?

‘Ik denk dat jezelf een artiest mag noemen als je 60 jaar lang je sporen hebt verdiend en in je leerproces alle kasten hebt opengetrokken, successen en tegenvallers hebt meegemaakt, met bijzondere mensen hebt mogen werken en niks cadeau hebt gekregen maar er juist heel hard voor hebt gewerkt. En nog steeds heb ik zangles en ga ik drie keer per week naar de sportschool om mijn conditie op peil te houden. Zodra je gaat denken dat je alles al hebt bereikt, zit je helemaal op het verkeerde spoor. Soms houd ik mijn hart vast als ik al die jonge mensen op tv zie die meedoen aan talentenjachten. Ze zijn even bekend, maar waar ze vervolgens naartoe gaan is mij een raadsel. Het fundament ontbreekt, snap je?’

Wie of wat bepaalt nou eigenlijk dat de één succesvol is en de ander – met dezelfde talenten – niet?

‘Als ik naar mijn eigen carrière kijk, heb ik het gevoel dat mijn doorzettingsvermogen een grote rol heeft gespeeld, in combinatie met een enorme gunfactor. Door nooit iemand anders te willen zijn kon ik altijd eerlijk naar mezelf toe en naar andere mensen zijn.’

In de trailer van I’m An Artist klinkt het toepasselijke nummer ‘there’s no business like showbusiness’. In hoeverre is die uitdrukking op jou van toepassing?

‘De showbizz kan je zowel gelukkig als verdrietig maken. In mijn geval heeft het mijn hele leven beheerst en het is voor mij dé manier om een gevoel van vrijheid te creëren. Het is de wijze om te kunnen leven in mijn eigen sprookje. En ik ben er nog steeds niet aan toe om dat sprookje stuk te maken.’

Heb jij het gevoel dat je alles al uit je leven hebt gehaald wat erin zat?

‘Momenteel niet, nee. Er moet nog zoveel. Na deze soloshow zou ik nog heel graag in een toneelstuk willen spelen. Zonder het dramatisch te laten klinken zou ik – voordat het te laat is – nog heel graag een keer een heel serieuze rol willen spelen.’

We doen dit interview op de dag dat er een rapport verscheen waarvan de conclusie luidt dat de Amsterdamse homohater vaak een allochtoon is. Doet dat wat met jou?

‘Ja, dat doet wel wat met mij. Maar ik vind ook dat er in deze tijd zo gauw in de richting van andere landen wordt gewezen. Dat is te voor de hand liggend. Homohaters bevinden zich ook hier. Laten we eerst eens naar de kern van het probleem kijken. Homoseksualiteit wordt in bepaalde kringen of culturen niet geaccepteerd. Als Pride-ambassadeur draag ik graag mijn steentje bij om mijn ervaringen als mens en artiest zo nu en dan te delen. Ik hoef niet in een G-string en met veren op mijn hoofd op een Canal Parade boot te staan om te bewijzen dat ik homo ben. Liever ga ik een gesprek aan met jonge mensen of groepen die er op de een of andere manier toch anders over denken.’