Erik Scherder: ‘Ja, het brein van een Amsterdammer werkt anders!’

Hij vergadert (soms) fietsend, oefent een beetje viool en werd bij toeval BN’er. Kortom, neuropsycholoog Erik Scherder (72) is allerminst doorsnee, al vindt hij dat zelf nog wel meevallen.

U propt soms 80 uur in één werkweek. Het lijkt wel alsof er twéé Erik Scherders bestaan!

‘Ik houd van mijn baan en in dit werk kun je blijven doorgaan. Je bent geen stratenmaker wiens lijf, met de jaren, versleten raakt.’

Maar dat lijf moet, volgens één van uw motto’s, wél in beweging blijven.

‘Bewegen is belangrijk. Ik heb het geluk dat ik, vanuit mijn huis in de Watergraafsmeer, in een half uurtje op de fiets naar mijn werk kan trappen.’

U bent een geboren en getogen Amsterdammer. Werkt het brein van een stadsmens anders dan van bijvoorbeeld een plattelander?

‘Wat denkt u?’

Hmmm… Waarschijnlijk wel?

‘Juist! Op het platteland leven en werken boeren bijvoorbeeld de hele dag op het land met hun vee. Elke dag is anders. In de stad moest ik eens, omdat mijn fiets was gepikt, een poosje met de tram naar mijn werk. Elke ochtend zag ik dezelfde hoofden van wakkere mensen; ’s avonds keek ik opnieuw naar diezelfde, maar nu vermoeide, passagiers. Telkens hetzelfde ritueel.’

Lees ook: Ewout Genemans: ‘Ik ben onder de indruk hoe Amsterdamse agenten hun werk doen’

Uw theatercolleges trekken volle zalen. Toch bent u, als we het moeten geloven, behoorlijk onzeker.

‘Als ik in een uitverkocht Concertgebouw sta en ik zie dat één persoon er kennelijk niets aan vindt, blijf ik daarmee bezig. Bij een cabaretier zat er eens een stel op de eerste rij, waarbij er geen lachje af kon. ‘U vindt er niks aan, hè?’, vroeg hij hen vanaf het toneel. Inderdaad. Ze hadden de voorstelling cadeau gekregen. ‘U hoeft niet te blijven, hoor,’ zei hij. Als je dát durft te doen. Dat vind ik zó stoer.’

Recensent Hans Beerekamp (Trouw) noemde u ooit een ‘derderangs conferencier’. Daar was u door van slag. Terwijl u daar toch makkelijk boven kunt staan.

‘Heeft u het gelezen? Het ging er zó met het gestrekte been in. Dan denk ik: ‘dat leest iedereen, ook mijn collega’s.’ En: ‘Als ik die man tegenkom, dan dóe ik ‘m wat’. En ja, ik kwam hem tegen. Aardige man hoor, maar hij nam zijn woorden niet terug.’

Waar komt uw fascinatie voor de neuropsychologie vandaan?

‘Ik was eerst fysiotherapeut in de psychiatrisch-neurologische en neurologische Valeriuskliniek. Daar zag ik de heftigste dingen. Jonge mensen met een hersentumor. Een bejaard moedertje dat altijd heel zachtaardig was en nu ineens de hele dag schuttingwoorden schreeuwde. Of, andersom, iemand die nooit aardig was maar ineens de mildheid zelf werd. Daar werd ik door geraakt. Wat gebeurt er in die breinen?’

De Watergraafsmeer is uw thuishaven.

‘Ik heb ook vijf jaar tegenover de Beurs van Berlage op het Damrak gewoond, tijdens mijn studie. Fantastische tijd. Ook een poosje in Betondorp en daarna weer de Watergraafsmeer. Ik ben aan deze stad gehecht. Mijn kinderen zijn Amsterdam ook niet uitgegaan.’